*Bài viết được biên dịch bởi đội ngũ thực tập sinh công ty dịch thuật Master
Chúng ta thường không so sánh trầm cảm với nỗi đau thể xác bên ngoài nhưng theo nghiên cứu cho thấy căn bệnh về tinh thần này thực sự gây tổn thương.
Trầm cảm khiến bản thân đau khổ. Trong khi chúng ta xem sự đau khổ của căn bệnh tâm lý này giống với nỗi đau về mặt cảm xúc như buồn bã, khóc lóc, hay tuyệt vọng, thì theo một nghiên cứu đáng tin cậy cho thấy rằng trầm cảm cũng có thể được biểu hiện là một nỗi đau về thể chất.
CĂNG THẲNG
– NỖI ĐAU THỂ CHẤT-
Tuy chúng ta thường không xem trầm cảm là nỗi đau về thể chất nhưng một số nền văn hóa lại xem việc nói về sức khỏe tinh thần một cách cởi mở là “điều cấm kỵ”.
Chẳng hạn trong văn hóa Trung Quốc hay Hàn Quốc, trầm cảm là một chuyện hoang tưởng. Vậy nên những bệnh nhân nào không nhận thức được nỗi đau về thể chất có thể là rối loạn tâm lý thì thay vì đi đến bác sĩ và mô tả triệu chứng trầm cảm thì họ lại điều trị những triệu chứng vật lý.
Nhưng việc ghi nhớ những triệu chứng vật lý cũng quan trọng không kém các hiệu ứng cảm xúc.
Đối với một con người, thể chất và tinh thần cần được giữ trong tầm kiểm soát. Giai đoạn trầm cảm hoặc có thể đang trải qua trầm cảm được báo hiệu bởi các triệu chứng vật lý.
Mặt khác, các triệu chứng vật lý còn chứng minh rằng trầm cảm là có thực và có thể gây hại cho cuộc sống khỏe mạnh của chúng ta.
Dưới đây là 7 triệu chứng vật lý thường gặp nhất của trầm cảm:
1. Kiệt sức và năng lượng luôn ở mức thấp:
Kiệt sức là triệu chứng phổ biến của trầm cảm. Thỉnh thoảng chúng ta cảm thấy mức năng lượng của mình rơi xuống thấp và cảm thấy uể oải vào buổi sáng, cứ muốn ở lì trên giường và xem TV thay vì đi ra ngoài làm việc.
Trong khi chúng ta tin rằng sự kiệt sức bắt nguồn do tình trạng căng thẳng, thì trầm cảm cũng có thể gây ra mệt mỏi. Tuy nhiên, không giống như những mệt mỏi thông thường, kiệt sức liên quan đến trầm cảm còn gây ra vấn đề về sự tập trung, cảm thấy cáu gắt và thờ ơ.
Bác sĩ Maurizio Fava, Chủ nhiệm Đề án Nghiên cứu Lâm sàng tại Bệnh viện đa khoa Massachusetts ở Boston, chỉ ra rằng khi một cá nhân cảm thấy chán nản họ thường trải qua việc ngủ đủ giấc hoặc ngủ dai dẳng nhưng vẫn cảm thấy rất mệt mỏi.
Tuy nhiên, bởi vì cũng có nhiều căn bệnh thể chất như nhiễm trùng vi khuẩn và virus gây ra kiệt sức nên cũng rất khó để phân biệt tình trạng kiệt quệ này có liên quan tới trầm cảm hay không.
Chỉ còn một cách là: Trong khi những mệt mỏi thường ngày là dấu hiệu của căn bệnh tâm lý này, vậy thì những triệu chứng khác như nỗi buồn, sự tuyệt vọng, và “hội chứng không niềm vui” (thiếu sự hứng thú trong hoạt động hằng ngày) có thể được biểu hiện khi bạn bị suy sụp tinh thần.
2. Suy giảm sức chịu đựng cơn đau (mọi thứ như đau đớn hơn)
Bạn có cảm thấy các dây thần kinh của mình như đang bùng cháy và chưa tìm thấy lý do vật lý nào giải thích cho cơn đau đó? Suy ra, trầm cảm và cơn đau thường cùng tồn tại với nhau.
Một nghiên cứu năm 2015 chỉ ra sự tương quan giữa những người trầm cảm và suy giảm sức chịu đựng cơn đau, trong khi đó một nghiên cứu khác trong năm 2010 cho thấy cơn đau có ảnh hưởng lớn hơn đối với người bị trầm cảm.
Hai triệu chứng này không có mối quan hệ nhân quả quả rõ ràng, nhưng điều quan trọng là phải cùng xem xét đánh giá cả hai, đặc biệt nếu bác sĩ của bạn đề nghị sử dụng thuốc điều trị.
Một số nghiên cứu đề nghị việc sử dụng thuốc chống trầm cảm không chỉ làm dịu đi cơn trầm cảm mà đó còn như là thuốc làm giảm, chống cơn đau.
3. Đau lưng hoặc đau các cơ bắp
Bạn có thể cảm thấy ổn vào buổi sáng nhưng khi đang làm việc hay ngồi học, lưng của bạn bắt đầu cảm thấy đau. Đó có thể là căng thẳng hoặc có thể là trầm cảm. Mặc dù nó thường liên quan đến sai tư thế hoặc do chấn thương, nhưng những cơn đau lưng đều có thể là triệu chứng của rối loạn tâm lý.
Một nghiên cứu năm 2017 với 1.013 sinh viên đại học Canada cho thấy có mối liên hệ trực tiếp giữa trầm cảm và đau lưng.
Các nhà tâm lý học và các bác sĩ tâm thần luôn tin rằng những vấn đề về cảm xúc gây ra nhức mỏi và đau đớn, nhưng cụ thể thì vẫn còn đang trong quá trình nghiên cứu, giống như mối liên hệ giữa trầm cảm và phản ứng viêm của cơ thể.
Theo nghiên cứu mới nhất cho biết rằng chứng viêm của cơ thể có ảnh hưởng đến mạch nơ-ron trong não của chúng ta. Bài nghiên cứu cho rằng chứng viêm này có thể làm gián đoạn tín hiệu não, do đó nó đóng một vai trò trong căn bệnh trầm cảm và trong phương pháp điều trị.
4. Đau đầu
Hầu như ai thỉnh thoảng cũng phải trải qua cơn đau đầu. Đến nỗi chúng ta hay xem thường những triệu chứng này vì nghĩ nó không có gì nghiêm trọng. Trong hoàn cảnh làm việc căng thẳng chẳng hạn như xảy ra tranh cãi với đồng nghiệp, cũng có thể gây ra những cơn đau đầu.
Tuy nhiên, cơn nhức đầu của bạn không phải lúc nào cũng do căng thẳng, nhất là khi bạn đã chịu đựng người đồng nghiệp này trước đó rồi. Nhưng nếu ngày nào bạn cũng thấy đau đầu, đó có thể là dấu hiệu của trầm cảm.
Không giống như những cơn đau nửa đầu kinh khủng, đau đầu liên quan đến trầm cảm không nhất thiết làm giảm sút hoạt động vận hành của một người. Tổ chức Quốc gia về Bệnh Đau Đầu đã mô tả nó giống như cơn “đau đầu týp căng thẳng”, loại cơn đau đầu này có cảm giác đau nhói nhẹ, đặc biệt ở quanh vùng lông mày.
Mặc dù được hỗ trợ bằng những loại thuốc không cần kê đơn nhưng các cơn đau đầu vẫn thường lặp lại. Đôi khi đau đầu týp căng thẳng mạn tính có thể trở thành triệu chứng của rối loạn trầm cảm chính.
Song, đau đầu không chỉ là dấu hiệu duy nhất của cơn đau tâm lý. Những người trầm cảm thường trải qua nhiều triệu chứng khác như buồn bã, cáu gắt hay sức lực suy giảm.
5. Các vấn đề về mắt hoặc suy giảm thị lực
Bạn có thấy rằng cảnh vật như mờ đi? Trầm cảm khiến cho mọi thứ xung quanh nhìn xám xịt và ảm đạm, và một nghiên cứu ở Đức năm 2010 đưa ra rằng bệnh tâm lý có thể ảnh hưởng đến thị lực của một người.
Trong bài nghiên cứu 80 người, những người trầm cảm gặp khó khăn khi phân biệt màu trắng và đen. Theo các nhà nghiên cứu thì đây là “nhận thức tương phản” và nó giải thích tại sao trầm cảm khiến cho cảnh vật xung quanh rất mơ hồ.
6. Đau bụng hoặc có cảm giác khó chịu trong bụng
Cái cảm giác sâu trong bên trong vùng bụng chính là một trong những dấu hiệu dễ nhận biết nhất của trầm cảm. Tuy nhiên khi bụng của bạn bắt đầu bị co rút, đó cũng có thể là do khí gas hoặc do chu kỳ kinh nguyệt hằng tháng.
Khi cơn đau trở nên tệ hơn, nhất là lúc phát sinh căng thẳng, có thể đây là dấu hiệu của trầm cảm. Trên thực tế, các nhà nghiên cứu của trường Y khoa Harvard chỉ ra rằng co thắt bụng, đầy hơi và buồn nôn có thể là dấu hiệu của sức khỏe tinh thần không tốt.
Vậy mối liên kết ở đây là gì? Theo những nhà nghiên cứu trên, trầm cảm gây ra (hoặc là kết quả của) viêm hệ tiêu hóa, mà cơn đau rất dễ nhầm lẫn với bệnh viêm loét đại tràng hay Hội chứng ruột kích thích.
Các bác sĩ và các nhà khoa học đôi khi xem đương ruột là “não bộ thứ hai” của con người bởi vì họ dã tìm thấy mối liên kết giữa sức khỏe đường ruột và tâm lý khỏe mạnh của chúng ta. Ổ bụng của con người có rất nhiều lợi khuẩn và nếu tỷ lệ lợi khuẩn không cân bằng, các triệu chứng lo âu và trầm cảm sẽ có nguy cơ phát sinh.
Chế độ ăn uống cân đối và sử dụng men tiêu hóa sẽ giúp cải thiện sức khỏe đường ruột, điều này còn có thể cải thiện tâm trạng nhưng vẫn cần được nghiên cứu sâu hơn.
7. Vấn đề về hệ tiêu hóa hoặc quá trình làm việc không bình thường của ruột
Các vấn đề về hệ tiêu hóa như táo bón và tiêu chảy thường gây ra khó khăn và bất tiện do bị ngộ độc thực phẩm hoặc do viêm dạ dày ruột, và rất dễ dàng nhận thấy rằng sự khó chịu trong đường ruột bắt đều nguồn từ căn bệnh thể chất.
Nhưng những cảm xúc như buồn, lo lắng và thái quá có thể làm gián đoạn quá trình tiêu hóa. Một nghiên cứu năm 2011 đã đưa ra mối liên kết giữa lo âu, trầm cảm và cơn đau dạ dày ruột.
Đau là một cách để não bạn giao tiếp
Nếu bạn cảm thấy không thoải mái để xác định hay nói về những rối loạn cảm xúc như buồn bã, giận dữ hay xấu hổ, điều này khiến các cảm xúc biểu hiện một cách khác biệt trong cơ thể.
Nếu bạn đang trải qua bất cứ triệu chứng vật lý nào kéo dài trong một khoảng thời gian, hãy thu xếp một cuộc hẹn với bác sĩ chính hoặc điều dưỡng viên của bạn.
Theo Hiệp hội Tâm lý học Hoa Kỳ, trầm cảm là một trong những căn bệnh tâm lý phổ biến nhất, ảnh hưởng đến 14,8 triệu người trưởng thành ở Mỹ mỗi năm.
Trầm cảm do nhiều nguyên nhân tác động như di truyền, sang chấn tâm lý thời thơ ấu và các chất hóa học trong não. Những người trầm cảm thường cần sự giúp đỡ chuyên nghiệp bằng liệu pháp tâm lý và thuốc điều trị để được hoàn toàn bình phục.
Cho nên trong buổi hẹn đó, nếu bạn nghi ngờ những triệu chứng vật lý trên có thể chỉ ở bề nổi, hãy yêu cầu để được kiểm tra trầm cảm và lo âu. Cách này sẽ giúp cho người cung cấp chăm sóc sức khỏe của bạn đáp ứng được điều bạn cần.
