Khi đấu giá các dự án dịch thuật trên trang freelancer.com, tôi thường đưa ra mức giá cao gấp 5 lần so với những người đưa ra giá thấp nhất. Mặc dù vậy, tôi vẫn tiếp tục được chọn cho nhiều dự án. 59 trong số 60 khách hàng cũ của tôi đã cho tôi 5 sao hoàn hảo về chất lượng công việc, cách thức liên lạc, chuyên môn và ý muốn thuê tôi làm việc lần nữa. Khách hàng thứ 60 (cũng là người đầu tiên) cho tôi 4 sao. Giá của tôi là từ 0,08 đến 0,15 USD cho mỗi từ của bản dịch tiếng Anh sang tiếng Nhật, tùy thuộc vào sự phức tạp của tài liệu, chủ đề, và định dạng của (các) tài liệu gốc. Theo Proz, Giá thị trường khi dịch từ tiếng Anh sang tiếng Nhật là 0,09 đến 0,13 USD mỗi từ tiếng Anh. Ngay cả khi tôi chỉ cung cấp bản dịch cơ bản, giá của tôi vẫn rất cạnh tranh.

Mặt khác, có những dịch giả tính phí dưới 0,05 USD mỗi từ, và họ nhận được công việc cũng như phản hồi tích cực trên trang freelancer.com. Sao có thể như vậy? Giá của dịch vụ có thể khác nhau đến như thế sao? Thật không may, nhiều dịch giả sử dụng máy dịch hoặc là người nói được tiếng Nhật nhưng không phải là người bản xứ. Họ không quan tâm đến chất lượng công việc của họ hoặc sự thành công của doanh nghiệp. Nhà tuyển dụng có thể không biết cách đọc tiếng Nhật, hoặc họ mù quáng tin rằng mình đã nhận được một bản dịch chính xác. Một lần tôi đã được thuê kiểm tra một trang web bằng “tiếng Nhật”. Thực sự thì trên trang web toàn là tiếng Trung Quốc; khách hàng rõ ràng là đã trả tiền cho máy dịch, và họ thậm chí đã không nhận được bản dịch ở đúng ngôn ngữ đích. Tệ hơn là, người dịch máy đã được người thuê đánh giá 5 sao!

Bạn có thể tự hỏi mình là liệu có thực sự cần phải thuê một chuyên gia bản địa hoá không? Có sự khác biệt lớn giữa bản địa hoá và dịch thuật đơn thuần không? Câu trả lời là có, bạn nên thuê một chuyên gia bản địa hoá nếu bạn muốn bản dịch đạt chất lượng cao. Về lâu dài, bạn thực sự sẽ tiết kiệm được chi phí bằng cách không cần phải thuê một dịch giả thứ hai (hoặc thứ ba, hoặc thứ tư …) để sửa bản dịch có chi phí thấp. Có rất nhiều lợi ích khi lựa chọn dịch vụ bản địa hoá chứ không chỉ đơn thuần là dịch thuật.

Các chuyên gia bản địa hóa rất sáng tạo và biết định hướng mục tiêu

Bạn có sợ rằng vào một ngày nào đó, người máy sẽ thay thế con người không? Tôi không e ngại các chuyên gia bản địa hóa sẽ bị thay thế bằng máy móc. Máy dịch có thể thực hiện một số chức năng dịch thuật như dịch báo cáo tài chính. Chúng rất máy móc và từ vựng được sử dụng rất hạn chế. Nhiều dự án dịch đòi hỏi sự sáng tạo và chuyên môn trong các lĩnh vực khác nhau.

Bạn có muốn chỉ đơn thuần là dịch thuật hay bạn muốn đạt được điều gì đó lớn hơn thông qua bản dịch của mình? Có một số loại tài liệu cần phải bảo đảm tính toàn vẹn ngôn ngữ. Khi bạn tạo trang web, soạn thảo hợp đồng hoặc viết phần mềm bằng tiếng mẹ đẻ của mình, bạn có một mục tiêu cụ thể trong đầu, chẳng hạn như:

  • bán sản phẩm hoặc dịch vụ của bạn bằng cách tạo một trang web nổi bật
  • đưa ra các thỏa thuận ràng buộc về mặt pháp lý như hợp đồng, điều khoản và điều kiện, hoặc chính sách bảo mật
  • tạo ra một giao diện thân thiện, trực quan cho người dùng với các hướng dẫn ngắn gọn nhưng rõ ràng kèm các từ khoá nhất quán

Các công ty thuê copywriter, luật sư, chuyên gia có nhiều kiến thức. Nhưng khi những công ty tương tự muốn dịch thuật, họ thuê một người nói tiếng địa phương thường xuyên và không có nền tảng kiến thức trong bất kỳ lĩnh vực nào khác kể trên. Tại sao? Dịch văn bản bằng máy dịch hoặc dịch giả rẻ tiền sẽ không truyền tải được thông điệp của công ty bạn bởi vì nội dung chưa được điều chỉnh phù hợp với quốc gia của ngôn ngữ mục tiêu.

Bản địa hóa là sự điều chỉnh thông điệp của công ty tới các thị trường khác nhau thông qua ngôn ngữ mục tiêu. Bản địa hoá bao gồm cả việc điều chỉnh bản dịch theo luật pháp, ngôn ngữ, văn hoá và tính thẩm mỹ. Có rất nhiều dịch giả không quan tâm đến nội dung bản dịch vì hai lý do:

  1. Họ không thể tốn thêm thời gian để tạo ra một bản dịch hoàn mỹ vì họ chỉ được trả tiền dựa trên số lượng từ cần dịch
  2. Họ không cần chịu trách nhiệm về nội dung của từ ngữ, chỉ cần dịch chúng ra ngôn ngữ đích và đó là phương án an toàn hơn đối với nội dung của văn bản gốc. Kiểu suy nghĩ này có thể dẫn đến vấn đề là các nội dung của thông điệp gốc bị “mất đi” khi được thể hiện trong bản dịch

Những dịch giả giỏi rất trung thực với bản thân và với khách hàng, họ sẽ cho bạn biết họ có thể và không thể làm gì

Hãy điểm qua thử, một dịch giả giỏi sẽ giúp được gì cho bạn

  • Trang web mà họ dịch giúp bán sản phẩm hoặc dịch vụ của khách hàng nhiều hơn
  • Hợp đồng họ dịch giúp tránh nhiều rắc rối hơn
  • Giao diện cho người dùng phần mềm mà họ dịch giúp người dùng dễ sử dụng hơn

Haruki Murakami là một trong những tiểu thuyết gia Nhật Bản nổi tiếng nhất hiện nay, nhưng tôi chắc chắn ông không phải là một trong những nhà văn viết về thời trang nữ tốt nhất. Dịch giả cũng giống như nhà văn, có những thứ họ có thể dịch tốt và những thứ họ không thể dịch tốt.

Tuy nhiên, không có nhiều dịch giả cho bạn biết rằng họ không thể dịch tài liệu của bạn, vì điều đó có nghĩa là họ không thể đảm bảo công việc được cung cấp và được nhận tiền từ bạn. Họ và tôi đều biết rằng không nhiều khách hàng thực sự đọc lại bản dịch hoặc phàn nàn về chất lượng dịch kém. Tôi đã thấy và đã hiệu đính nhiều bản dịch kém sau khi khách hàng của tôi đã trả tiền cho các dịch giả và đánh giá họ năm sao trên freelancer.com.

Tiền nào thì của đấy. Sau cùng thì bạn sẽ nhận ra bản dịch có chất lượng kém do trang web của bạn không hoạt động tốt hoặc khách hàng chỉ ra rằng văn bản khó hiểu. Bạn sẽ cần phải thuê các dịch giả khác, yêu cầu họ duyệt lại trang web của bạn và thuê họ với mức giá chiếm tỷ lệ cao hơn từ ba đến năm lần so với dịch giả đầu tiên mà bạn thuê. Tôi biết điều này bởi vì một số dự án dịch thuật của tôi đã đi theo hướng như thế này.

Dịch giả tốt rất trung thực. Họ sẽ cho bạn biết rằng họ sẽ không đề xuất giá cho các dự án ngoài chuyên môn của họ. Họ thành thật nói với bạn rằng họ cần nhiều thời gian hơn khi họ đang bận rộn thay vì cung cấp một bản dịch kém. Việc thuê các dịch giả giỏi sẽ giúp bạn tiết kiệm thời gian và tiền bạc trong thời gian dài, và giúp bạn tránh khỏi cái nhìn xấu từ dư luận (trong trường hợp bạn nhận được bản dịch tệ mà không nhận ra).

Các dịch giả giỏi cũng là những nhà tư vấn giỏi

Mọi người thường nghĩ rằng khách hàng có quyền lực và có quyền kiểm soát nhiều hơn đối với dịch giả. Trong ngành dịch thuật, điều đó không phải lúc nào cũng chính xác. Khách hàng thường chỉ biết chút ít về bản dịch. Nhiều người trong số họ cho rằng dịch thuật là một công việc đơn giản mà hầu hết người bản xứ hiểu được ngôn ngữ nguồn có thể thực hiện được và không có quy trình đảm bảo chất lượng như trong ngành sản xuất.

Tuy nhiên, điều đó hoàn toàn sai. Bản dịch tốt được áp dụng một số quy trình đảm bảo chất lượng, bao gồm tạo bảng chú giải thuật ngữ (danh sách từ khóa để giúp tạo ra bản dịch thống nhất từ ngữ) và các quy trình theo dõi chất lượng. Việc bản địa hóa còn phức tạp hơn bởi vì nó liên quan đến các quy trình tiếp thị, luật pháp, thiết kế, kỹ thuật tùy thuộc vào chủ đề và phương tiện.

Ngay cả những dịch vụ dịch thuật cơ bản nhất cũng cần ít nhất một bảng chú giải thuật ngữ. Quy trình bản địa hoá đòi hỏi tạo ra được bản sao bán hàng, thiết kế và nội dung bản địa hóa. Cả hai đều yêu cầu sự giao tiếp tốt giữa dịch giả và khách hàng. Tuy nhiên, không có nhiều dịch giả hoặc thậm chí cả các công ty dịch thuật cho bạn lời khuyên này, bởi vì thời gian dành cho trao đổi thư từ qua lại thường không được trả thêm tiền.

Các chuyên gia về bản địa hoá có kỹ năng, óc sáng tạo và biết định hướng mục tiêu sẽ đưa ra mức giá đắt hơn bởi vì họ cung cấp các dịch vụ phức tạp và sáng tạo hơn, đòi hỏi nhiều thời gian và sự tập trung hơn. Họ cũng làm tăng thêm giá trị cho thông điệp của bạn trong thị trường toàn cầu. Mặc dù dịch vụ của họ có thể đắt hơn năm lần so với bản dịch đơn thuần không sáng tạo và mặc dù máy dịch chỉ tốn thời gian để nhập văn bản vào một chương trình dịch nhưng có được bản dịch tốt, thực sự phục vụ cho mục đích của công ty là một sự đầu tư khôn ngoan.